Tại Việt Nam, ung thư vú là loại ung thư nguy hiểm nhất ở nữ giới. Theo GLOBOCAN, mỗi năm nước ta ghi nhận khoảng 21.555 ca mắc ung thư vú mới, chiếm 25,8% tổng số các bệnh ung thư ở nữ giới. Sinh thiết vú là phương pháp chẩn đoán ung thư vú được bác sĩ khuyên sử dụng khi phát hiện các triệu chứng, dấu hiệu bất thường. Vậy sinh thiết vú là gì? Dấu hiệu nào cho thấy cần thực hiện sinh thiết vú? Quy trình diễn ra như thế nào? Hãy cùngTKT Research tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!
1. Sinh thiết vú là gì?
Sinh thiết vú (hay còn gọi là Biopsy vú) là một thủ thuật y tế được thực hiện để lấy một mẫu mô nhỏ từ vú. Sau đó, mẫu này sẽ được kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định xem có tế bào ung thư hoặc bất thường nào khác hay không.
Sinh thiết vú là một phần quan trọng trong quá trình chẩn đoán ung thư vú và các bệnh lý liên quan đến vú. Thủ thuật này giúp bác sĩ xác định liệu có sự hiện diện của các tế bào ung thư hoặc các vấn đề khác ở vú hay không.
2. Lợi ích của việc sinh thiết vú sớm là gì?
Sinh thiết vú sớm có rất nhiều lợi ích, đặc biệt trong việc phát hiện và điều trị sớm các vấn đề về vú. Dưới đây là một số lợi ích chính:
–Phát hiện sớm ung thư vú:Sinh thiết vú giúp xác định sự hiện diện của các tế bào ung thư ở giai đoạn đầu, ngay cả khi khối u vẫn còn nhỏ và chưa lan ra. Phát hiện sớm ung thư vú giúp tăng khả năng điều trị thành công và giảm nguy cơ tử vong.
–Giảm nguy cơ phát triển ung thư: Nếu phát hiện và xử lý sớm, khả năng ngăn ngừa ung thư hoặc điều trị thành công sẽ cao hơn.
– Giúp chẩn đoán chính xác bệnh lý: Khi có kết quả, bác sĩ có thể xác định rõ liệu khối u là ung thư hay lành tính (không gây hại). Điều này giúp bác sĩ lên kế hoạch điều trị phù hợp và sớm.
–Đưa ra phương án điều trị kịp thời: Việc sinh thiết sớm giúp đưa ra quyết định điều trị đúng đắn, như phẫu thuật, xạ trị, hóa trị hay các biện pháp điều trị khác. Điều này giúp ngừng sự phát triển của bệnh và tăng khả năng chữa trị.
–Tăng tỷ lệ điều trị thành công: Với việc phát hiện ung thư vú sớm, cơ hội điều trị thành công và kéo dài tuổi thọ cho bệnh người bệnh lên đáng kể.
–Giúp theo dõi sự thay đổi trong mô vú: Đối với những người có tiền sử gia đình bị ung thư vú hoặc có các yếu tố nguy cơ cao,sinh thiết vú sớm có thể giúp theo dõi sự thay đổi trong mô vú, từ đó đưa ra các quyết định phòng ngừa thích hợp.
–Giảm thiểu rủi ro di căn: Khi ung thư vú được phát hiện và điều trị sớm, khả năng bệnh di căn (lây lan ra các bộ phận khác của cơ thể) sẽ thấp hơn. Điều này giúp người bệnh có cơ hội sống lâu dài hơn.
3. Những dấu hiệu nào cần chú ý để thực hiện sinh thiết vú?
Khi có những dấu hiệu bất thường ở vú, bạn cần chú ý và cân nhắc thực hiệnsinh thiết vú để xác định rõ tình trạng sức khỏe. Dưới đây là những dấu hiệu cần chú ý:
– Sờ thấy khối u hoặc cục cứng trong vú: Nếu bạn cảm thấy có khối u hoặc cục cứng ở vú mà không thể di chuyển hoặc cảm giác thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề cần được kiểm tra.
– Thay đổi hình dạng hoặc kích thước vú: Nếu một trong hai vú có sự thay đổi về kích thước, hình dáng, hoặc bị lõm vào, điều này có thể là dấu hiệu của sự phát triển của khối u trong vú.
–Đau hoặc khó chịu ở vú không rõ nguyên nhân:Đau ở vú có thể là dấu hiệu của nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng nếu cơn đau không giảm hoặc kéo dài, hoặc có cảm giác đau kéo dài ở một khu vực cụ thể, bạn nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ.
–Tiết dịch bất thường từ núm vú:Nếu có tiết dịch từ núm vú, đặc biệt là khi không có lý do rõ ràng như cho con bú, hoặc nếu dịch có màu sắc bất thường (màu đỏ, nâu hoặc vàng), điều này có thể là dấu hiệu của bệnh lý cần kiểm tra.
–Sưng hoặc viêm vùng vú: Nếu có dấu hiệu sưng tấy, đỏ hoặc viêm ở vùng vú, đặc biệt nếu không có chấn thương rõ ràng, điều này có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc vấn đề nghiêm trọng hơn.
–Da vú thay đổi màu sắc hoặc bị co lại: Nếu da vú bị thay đổi, như nổi vết lõm, dày lên hoặc có sự xuất hiện của “vết da cam” (bề mặt da giống da cam), đây có thể là dấu hiệu của ung thư vú.
4. Quy trình và phương pháp sinh thiết vú hiện đại
Quy trìnhsinh thiết vú thường bao gồm các bước sau:
1. Thăm khám và tư vấn
Trước khi tiến hành sinh thiết, bác sĩ sẽ thăm khám vú và đánh giá các dấu hiệu lâm sàng hoặc kết quả của các xét nghiệm hình ảnh như siêu âm, mammogram, hoặc MRI. Bác sĩ sẽ thảo luận với bạn về tình trạng sức khỏe của bạn, giải thích về thủ thuật và lựa chọn phương pháp sinh thiết phù hợp.
Sau đó, bác sĩ sẽ giải thích quy trình và yêu cầu bạn ký vào mẫu đồng ý thực hiện thủ thuật. Bạn sẽ được hỏi về tiền sử bệnh lý, các yếu tố nguy cơ có thể ảnh hưởng đến kết quả và có thể sẽ được yêu cầu ngừng dùng một số loại thuốc trước khi sinh thiết để giảm nguy cơ chảy máu.
2. Chuẩn bị trước thủ thuật
Tư thế: Tùy thuộc vào vị trí của khối u và phương pháp sinh thiết, bạn có thể phải nằm ngửa hoặc nằm nghiêng.
Xác định vị trí khối u: Nếu khối u nằm sâu trong vú hoặc khó tiếp cận, bác sĩ sẽ sử dụng các phương tiện hình ảnh như siêu âm, X-quang hoặc MRI để định vị chính xác khu vực cần lấy mẫu.
Gây tê: Trước khi thực hiện sinh thiết, bác sĩ sẽ gây tê cục bộ khu vực vú cần sinh thiết để bạn không cảm thấy đau trong suốt quá trình. Thuốc tê có thể được tiêm vào vùng da xung quanh khu vực cần lấy mẫu.
3. Thực hiện sinh thiết
Tùy thuộc vào phương pháp sinh thiết, quy trình có thể khác nhau:
- Sinh thiết kim nhỏ (FNA): Một kim nhỏ sẽ được đưa vào khối u hoặc khu vực nghi ngờ để lấy mẫu tế bào. Đây là một phương pháp sinh thiết ít xâm lấn, được sử dụng để lấy mẫu tế bào từ một khối u hoặc khu vực nghi ngờ trong cơ thể, bao gồm cả mô vú. Đây là một kỹ thuật nhanh chóng và đơn giản, giúp bác sĩ xác định liệu các tế bào trong khu vực đó có bất thường hay không. Hiện nay, nhiều sản phẩm hỗ trợ cho quy trình sinh thiết bằng kim nhỏ được ra đời nhằm giúp quy trình sinh thiết diễn ra dễ dàng hơn, giúp người bệnh và bác sĩ thoải mái hơn.
- Sinh thiết kim lõi: Bác sĩ sẽ sử dụng một cây kim đặc biệt có đường kính lớn hơn để lấy mẫu mô vú. Kim sẽ được đưa vào vú tại vị trí nghi ngờ và mô sẽ được lấy ra. Phương pháp này có thể thực hiện dưới sự hướng dẫn của siêu âm hoặc mammogram.
- Sinh thiết hút chân không: Sử dụng một thiết bị hút để lấy mẫu mô từ khối u.
- Sinh thiết phẫu thuật: Được thực hiện khi các phương pháp sinh thiết kim không thể lấy đủ mẫu hoặc cần phải loại bỏ hoàn toàn khối u để kiểm tra. Bác sĩ sẽ thực hiện một vết rạch nhỏ trên vú và lấy một phần hoặc toàn bộ khối u.
4. Kiểm tra mẫu mô
Sau khi mẫu mô được lấy ra, nó sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích. Mẫu mô sẽ được kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định xem có tế bào ung thư hay các vấn đề khác (như nhiễm trùng, u lành tính) hay không.
5. Kết quả và theo dõi
- Kết quả sinh thiết thường mất từ vài ngày đến một tuần để có được. Bác sĩ sẽ liên hệ với bạn để thông báo kết quả và tư vấn về các bước tiếp theo.
- Nếu có ung thư vú, bác sĩ sẽ bàn về kế hoạch điều trị phù hợp, bao gồm phẫu thuật, xạ trị, hóa trị, hoặc các phương pháp khác.
- Nếu mẫu mô là lành tính, bác sĩ có thể khuyên bạn theo dõi và kiểm tra định kỳ mà không cần điều trị.
6. Chăm sóc sau sinh thiết
- Sau khi thực hiện sinh thiết, bạn có thể cảm thấy một chút đau, sưng hoặc bầm tím tại khu vực vú nơi lấy mẫu. Nếu tình trạng nặng hơn, bạn có thể gặp các vấn đề như nhiễm trùng, chảy máu tại khu vực vú đã sinh thiết. Để giảm thiểu và phòng tránh, bạn nên tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ và chăm sóc sau khi sinh thiết cẩn thận.
- Tránh áp lực hoặc cọ xát vào khu vực sinh thiết trong vài ngày sau thủ thuật.
- Bác sĩ sẽ chỉ định các cuộc hẹn theo dõi để đảm bảo rằng quá trình hồi phục diễn ra suôn sẻ.
5. Những câu hỏi thường gặp về sinh thiết vú
1. Tôi cần chuẩn bị gì trước khi sinh thiết vú?
Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn cụ thể. Bạn có thể sẽ được yêu cầu ngừng dùng một số loại thuốc trước khi sinh thiết để giảm nguy cơ chảy máu. Hãy thông báo cho bác sĩ về bất kỳ loại thuốc hoặc thực phẩm bổ sung nào bạn đang sử dụng.
2. Sinh thiết vú có đau không?
Sinh thiết vú thường không gây đau nghiêm trọng, vì bác sĩ sẽ gây tê khu vực vú trước khi thực hiện thủ thuật. Bạn có thể cảm thấy một chút áp lực hoặc khó chịu khi kim được đưa vào, nhưng không có cảm giác đau mạnh. Sau khi thực hiện, có thể cảm thấy đau nhẹ hoặc sưng tại khu vực sinh thiết trong vài ngày.
3. Quá trình sinh thiết vú kéo dài bao lâu?
Thời gian thực hiện sinh thiết vú thường kéo dài từ 15 đến 30 phút, tùy vào phương pháp sử dụng (sinh thiết kim hoặc sinh thiết phẫu thuật). Thủ thuật là nhanh chóng, và bạn có thể về nhà ngay sau khi hoàn tất.
4. Kết quả sinh thiết vú sẽ có trong bao lâu?
Kết quả sinh thiết vú thường có sau khoảng từ 3 đến 7 ngày. Tuy nhiên, thời gian trả kết quả có thể thay đổi tùy vào phòng thí nghiệm và loại mẫu sinh thiết được lấy. Bác sĩ sẽ liên hệ với bạn để thông báo kết quả và thảo luận về các bước tiếp theo.
5. Nếu kết quả sinh thiết là ung thư, tôi phải làm gì?
Nếu kết quả sinh thiết cho thấy ung thư vú, bác sĩ sẽ thảo luận với bạn về các lựa chọn điều trị như phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, hoặc các phương pháp điều trị khác. Việc phát hiện ung thư vú ở giai đoạn đầu giúp bạn có cơ hội điều trị hiệu quả hơn, vì vậy bạn sẽ được tư vấn về cách tiếp cận tốt nhất dựa trên loại ung thư và mức độ phát triển của nó.
6. Sau sinh thiết, tôi có cần kiêng cữ gì không?
Bạn có thể cần tránh các hoạt động thể chất mạnh trong vài ngày sau sinh thiết để đảm bảo vết thương lành lặn. Bác sĩ sẽ cung cấp các chỉ dẫn cụ thể về cách chăm sóc khu vực sinh thiết.
7. Sinh thiết vú có ảnh hưởng đến khả năng mang thai hay nuôi con không?
Bệnh nhân có thể lo lắng về việc sinh thiết vú có ảnh hưởng đến khả năng mang thai hoặc nuôi con sau này, đặc biệt nếu sinh thiết liên quan đến phẫu thuật hoặc cắt bỏ mô vú. Bác sĩ có thể tư vấn về việc bảo vệ sức khỏe sinh sản và các biện pháp dự phòng trong trường hợp cần thiết.
8. Sinh thiết vú có để lại sẹo không?
Sinh thiết vú có thể để lại vết sẹo nhỏ, nhưng đối với các phương pháp sinh thiết kim (core needle biopsy hoặc fine needle aspiration), sẹo thường rất mờ và không đáng kể. Nếu bạn thực hiện sinh thiết phẫu thuật (phẫu thuật cắt bỏ một khối u), vết sẹo có thể rõ hơn, nhưng bác sĩ sẽ cố gắng làm cho vết mổ nhỏ nhất có thể và ít dễ nhận thấy nhất.
TKT Research là một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực sáng chế và sản xuất thiết bị y tế. Sản phẩm súng sinh thiết FNA – Fineas của TKT được thiết kế để giúp quy trình sinh thiết diễn ra dễ dàng hơn, đặc biệt trong sinh khiết vú, Sáng tạo này là một phần đóng góp mang lại sự thoải mái cho cả người bệnh và sự chuẩn xác cho bác sĩ trong quá trình lấy mẫu. Sản phẩm được phân phối chính thức bởi Huỳnh Gia Group và nhận được nhiều đánh giá tích cực từ các chuyên gia y tế.
Sinh thiết vú là một quy trình y tế an toàn và chính xác, giúp phụ nữ phát hiện sớm các vấn đề về sức khỏe vú, từ đó có thể điều trị kịp thời. Việc chú ý đến những dấu hiệu bất thường trên cơ thể là rất quan trọng, vì vậy chị em phụ nữ hãy luôn quan tâm, chăm sóc sức khỏe để phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe một cách tốt nhất. Sự phát hiện sớm sẽ mang lại cơ hội điều trị hiệu quả, bảo vệ sức khỏe và cuộc sống dài lâu cho phụ nữ.